фыдæгъдау — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
Æгъдау — см. Æгъдау – перевод Æгъдау, социалон нормæ – традици кæй сфидар кодта, ахæм индивиды кæнæ æгас этносы æнæмæнг хи дарыны æгъдау бæрæг царды уавæры. Æгъдаумæ гæсгæ архайын, æгъдау æххæст кæныныл адæймаджы æфтауынц куыд йæ мидзондахаст, афтæ æгас… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ — см. НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ – перевод Зианы æвæрæн бон йе ‘нусон хæдзар уæлмæрды цæттæ вæйы. Пысылмон хъæуты дæр райдыдтой зиантæн чырын кæнын, æцæг ын йæ сæр фылдæр хатт йæ уæлæ не вæрынц, кæнæ та йын кæнгæ дæр не скæнынц. Чырынæн байбын нæ къахынц.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ — см. ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ – перевод Æгъдаумæ гæсгæ хæрнæджы фынгæвæрды алцыдæр æмбæлы къæйттæ къæйттæй. Зианы фынгыл уынаффæ кæны фынджы хистæр. Дыккаг хистæр – æрцæуæг адæмæй, æртыккаг хистæр – зианджыны мыггагæй, иннæтæ бадынц куыдхистæрæй.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СИНМÆ ÆВВАХС ФЫД НÆ ХÆРЫН — Уæздан уæвын. Тынг схъал сты Къæбысты фæсивæд! Синмæ ввахс фыд нал хордтой. Уæлдай ссыр сын лæвæрдта сæ зæронд фыд Къæбыс. (МД. 1990, 1.) Рагон бердзен бардуагæн нывонд стур сыгътой кувæндоны æнæхъæнæй. Фæстæдæр нывонды хæйттæй сыгътой æрмæст… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФАРН — Фыдæлтыккон нæртон дзырд. Царды цыдæриддæр хорзæй ис: удыхъæдæй, зæрдæйæ, зондæй, æгъдауæй, æнгомдзинадæй, рæдауæй, фæрныгадæй, – уыдон иууылдæр цæуынц фарнæй. Уыдон сты фарны суадæттæ. Зондджын æмæ фæрнджын иу не сты. Æрмæст зондæй фæрнджын… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Лæппу кæнын — см. Лæппу кæнын – перевод Лæппу кæнын – ирон адæмы æппæты рагондæр æгъдæуттæй иу (лæппу кæнын хъуыддагыл æмбæлæм ирон Нарты эпосы дæр). Кæд тынг рагон æгъдау у, уæддæр дзы тынг стæм пайда кодтой. Лæппу кæнын æгъдауæй куыд аразгæ хæстæгдзинад… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АВДÆН — Дзырд авдæн дæр арæзт у нымæцон авдæй, ома, авд сывæллонæн. Авд сывæллоны бæрц кæмæн уыд нæ фыдæлтæй, уыдон нымад уыдысты æххæст бинонтыл. Æвдæм сывæллоныл та арæх æвæрдтой (уæлдайдæр та дыгурмæ) ном Авдан Æвдæм. Нæ фыдæлты тыххæй хъæуа нæ хъæуа… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆРТÆ ÆРТÆДЗЫХОНЫ — Адæмы истори азтæ æмæ æнустæй баргæ нæу. Адæм царды цыды йæ фæстæ цы фæд ныууагъта æмæ абон цæмæй цæры, уый у сæйрагдæр. Бирæ адæмтæн æгæр мæгуыр сæ бон нæ баци се взаг, сæ дин бахъахъхъæнын дæр. Ирон адæмыл, Хуыцауæй разы, уыдоны хъысмæт не… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста … Словарь по этнографии и мифологии осетин